Honduras’taki bir protesto gösterisinden bir NBA basketbolcusunun dengesini kaybetmesine kadar 2018’de dünyayı şoke eden, ilham veren ve viral olan fotoğraflar ve bunların çağrıştırdığı klâsik sanat eserleri…
Banksy’nin parçalanan resmi
Ünlü İngiliz sokak ressamı Banksy’nin “Balonlu Kız” resmi çerçevelenmiş bir halde müzayede salonunda 1,2 milyon euro’ya alıcı bulmuş ve satışı ilan eden tokmak tam masaya inmişken salondakiler şaşkınlıkla resmin kesilişini izliyordu. Sonradan öğrendiğimize göre, Banksy çerçeveye gizli bir kesici alet yerleştirmiş, böylece yeni bir eser yaratmıştı: “Aşk Çöpte”. Bu haliyle tablo, MC Escher’in “Bond of Union” eserini hatırlatıyordu.
Yatma sanatı
Ocak ayında Honduras’ın Tegucigalpa kentinin sokaklarından birinde çekilen bu fotoğrafta, Devlet Başkanı Juan Orlando Hernandez’in yeniden seçilmesini protesto etmek üzere, polis kordonu önünde yere uzanmış bir genç kadın görüyoruz. Kadının kendinden emin ve meydan okuyan tavrı ona, imaj yaratma tarihinde simgesel bir yer kazandırdı.
Bu fotoğraf ünlü ressam Vincent van Gogh’un, çiftçilerin öğle vakti saman üzerinde yatışını resmettiği 1890 tarihli “Öğle Üzeri Dinlenme” tablosunu çağrıştırıyordu insanda.
Röntgen tarzı
Çin’in güneyindeki Dongguan Demiryolu İstasyonu’nda kalabalık bir güvenlik kontrolü noktasında çantasının X-ray cihazında gözden kaybolduğunu gören kadının banda tırmanarak cihazdan geçişini gösteren fotoğraf, Şubat ayında viral olmuştu.
Et ve kemikten oluşan endişeli yolcuyu bir hayalet gölgesine dönüştüren bu görüntü, Avustralya’da Ubirr bölgesinde keşfedilen, binlerce yıl öncesine ait ve arkeologların “X-ray tarzı” olarak adlandırdığı Aborijin eserlerini anımsatıyordu.
Uzay yolculuğu
Şubat’ta ayrıca uzay aracı ve roket üreticisi SpaceX’in kurucusu Elon Musk, dünyanın en güçlü roketi Falcon Heavy’i başarıyla uzaya fırlatmıştı. Roketin kargosunda Musk’ın 2008 yapımı Tesla Roadster marka eski spor arabası da vardı.
Arabanın direksiyonuna oturmuş astronot giyimli cansız mankenin adeta aracı uzaya süren ve Dünya’ya da farklı bir perspektiften bakmayı sağlayan görüntüleri viral oldu.
NBA ustası
Nisan’da ise Houston Rockets takımının basketbolcusu James Harden’ın, Minnesota’daki bir maçta dengesini yitirip seyircilerin üzerine yıkılmasını gösteren fotoğraf, çoğu insana Rönesans resimlerinde yer verilen dram sahnelerini hatırlatıyordu.
Raphael’in “Tecelli” (The Transfiguration) tablosunda olduğu gibi…
Issız sokakta lav nehri
5 Mayıs’ta Hawaii’de yaşanan son 40 yılın en büyük depremi, Kilauea Yanardağı’ndaki magma tabakasını da harekete geçirmişti.
Adanın Puna bölgesinde caddelerden akan lavların görüntüleri, 18. yüzyılda İtalya’nın Vesuvius Yanardağı’nın patlamasını resmeden İngiliz ressam Joseph Wright’ın eserini getirdi akıllara.
Plastik poşete bürünmüş leylek
Mayıs ayında National Geographic’in başlattığı “Gezegen mi Plastik mi?” başlıklı çevre kampanyasında kullanılan ve plastik poşete bürünmüş bir leyleği gösteren bu fotoğraf büyük yankı yarattı. Fotoğrafçı, İspanya’da bu görüntüyü aldıktan sonra kuşu poşetten kurtarmıştı.
Bu görüntü, ünlü İngiliz ressam Derby’li Joseph Wright’ın “Hava Pompasındaki Kuş ile Deney” (Experiment on a Bird in an Air Pump) tablosunu çağrıştırıyordu.
G7 zirvesi
Haziran’daki G7 zirvesinde çekilen ve etrafında diğer dünya liderleri toplanmış bir halde Alman Başbakan Angela Merkel’in ABD Başkanı’na konuşurken masaya eğildiğini gösteren fotoğraf Donald Trump ile NATO müttefikleri arasındaki gergin ilişkiyi özetliyor gibiydi.
Bu görüntü, Hollandalı ressam Hieronymus Bosch’un “Hokkabaz” tablosunu hatırlatıyordu adeta.
Evrensel din
Rusya’daki Dünya Kupası maçları sırasında Belçikalı Vincent Kompany’nin havadaki vuruşunu engellemeye çalışan Japon kaleci Eiji Kawashima, kendisini olağanüstü akrobatik hareketler yaparken bulmuştu.
Petr David Josek’in çektiği bu fotoğraf, Assisili Aziz Françesko’nun İsa’nın çarmıha gerilişi sırasında aldığı yaralara benzer yaralara maruz kalırken İsa’nın gökyüzünde kanatlarıyla uçuşunu gösteren tabloyu anımsatıyor.
Yarıya inen bayrak
Amerikalı Senatör John McCain’in Ağustos’ta ölümü üzerine Beyaz Saray’da bayrağın yarıya indirilmesi, sonra çıkarılması ve tekrar indirilmesi Trump yönetiminin karmaşık mesajları şeklinde yorumlandı.
Amerikan bayrağının tılsımlı havası sanat dünyasında daha önce de farklı biçimlerde yer almıştı.
Filistinli gösterici
Duman ve göz yaşartıcılarla dolu gökyüzünün altında bir göstericiyi, bir elinde yırtılmış Filistin bayrağı, diğerinde fırlatmaya hazır sapanıyla gösteren fotoğraf Delacroix’in “Halka Yol Gösteren Özgürlük” tablosuna benzetilmişti.
Ancak sapanı havada donmuş bir halde gösteren bu fotoğraf aslında daha çok M.Ö. 7. yüzyılda Asurlu sapancıların taş tabletlere işlenmiş figürlerini daha çok andırıyordu.
Robotta düzenleme
Bir protez uzmanı, Engineered Arts adlı şirketin ürettiği robotun kafasındaki elektronik bağlantıları kontrol ederken çekilmiş bu fotoğrafın etkileyici olduğu kadar huzursuz eden bir yanı da var. Şirketin tüm ayrıntılarıyla gerçek insana benzeyen gerçek boyutlarda ürettiği robotlar, mitolojideki Kıbrıslı heykeltıraş Pygmalion’u hatırlatıyor.
Efsaneye göre, onun mermeri yontarak yaptığı bir heykele aşık olması sonrasında heykel canlanmış, gerçek bir kadına dönüşmüştü.
