Sovyet dönemi Rusya’sında Kızıl Ordu’nun fotoğrafçısı olan Valery Faminsky; yıkılan şehirleri, göç eden insanları, askeri yaşamları Ukrayna’dan Berlin’e kadar kadrajına alarak tarihsel bir dökümasyon oluşturdu.
Faminsky 1945 yılında Rusya’nın Berlin e girişini, Nazi Almanya’sının düşününü fotoğraflayarak dikkatleri üzerine çekti. Aslında Faminsky ile birlikte bu tarihsel olayı fotoğraflayan başka sanatçılar da bulunuyordu, ancak Faminsky’i diğer fotoğrafçılardan ayıran bir unsur vardı; Sovyet propagandasından uzak, yalın ve gerçekçi bir göze sahipti.
Hasarsız evlerden birine giriyoruz. Her şey ölü sessiz. Kapıyı çalıyoruz ve açılmasını istiyoruz. Kapıların arkasındaki insanların fısıldadığını, boğuk ve endişeli seslerle konuştuğunu duyuyoruz. Sonunda kapı açılıyor… Alman kadınları bizden korkuyor, Sovyet askerlerinin, özellikle de Asyalıların onlara tecavüz edip öldürecekleri söylenmişti. Yüzlerinde korku ve nefret vardı.
2 Mayıs 1945 istihbarat subayı Vladimir Bogomolov
Valery Faminsky kontrastı ve ışığı dengeli kullandığı görüntülerde yalın ve samimi bir atmosfer yaratır. Onun görüntüleri savaşı yüceltmez, yaşanan savaşın yarattığı yıkımı açığa çıkarır. Berlin sokaklarında gezindiğimiz görüntülerde tarihi bir kentin yok oluşu da gözler önüne serilir.
Yazı: Sevil Ateş
